In Nederland komt men tot de volgende locaties: 1= Vliemond of Visvliet (Byvanck, Halbertsma, Jansen - afbeelding 1 - op grond van het verkeerd interpreteren van de gegevens van Ptolemeus); 2 Terschelling (Arends); 3 Vlieland (Acker Strating); 4= Ameland (Schoo 1934); 5= Castricum (Ottema 1845); 6 Westergo (Boeles, 1927); 7= Zuidlaren (Findlay 1878); 8= Stellingwerf (Van der Aa 1840); 9= Vechten (Holwerda 1918, Hettema 1951); 10= Griend (Pleijte 1877]: 11= Velsen (Van Es, Bloemers, Bechert/Willems; afbeelding 3); 12=Velserboek (Braakman 2001); 13=Wijkertunnel (Bosman, 1997).
Zie de kaartjes rechts waar al 5 verschillende locaties worden getoond.
Naast deze 13 locaties concludeerde Jürgen Hess (zie (www.juergenhess.org/themen/römerlager-oberaden/) op basis van Ptolemeus dat niet Velsen maar juist Groningen het Flevum is uit de Romeinse tijd. Dan hebben we dus 14 locaties waar Castellum Flevum gelegen heeft. Wat volgt nog meer?
Elke locatie meent de betreffende historicus te kunnen bewijzen met overtuigende argumenten, waarmee de locaties van anderen meteen weerlegd worden. Echter aan de gegevens door Tacitus in zijn Annales genoemd, voldoet geen enkele locatie. Bovendien ontbreken bij al deze locaties overtuigende archeologische vondsten, laat staan resten van een castellum. Ook de toponymische overeenkomst is volledig zoek.
Kenmerken van Castellum Flevum die Tacitus noemt, zijn:
Bij de Friezen lagen Romeinse troepen, onder andere in het Castellum Flevum aan de Vliestroom (Byvanck, o.c.p.194). Een castellum is nooit teruggevonden in Friesland!
Nu de juiste woonplaats van de Friezen is aangewezen door Albert Delahaye, zal ook daar in Frans Vlaanderen Castellum Flevum gezocht moeten worden.
Het ontbreken van Castellum Flevum op de Peutingerkaart bevestigt eens te meer dat deze kaart niet over Nederland gaat.
Het Castellum Flevum lag niet bij Velsen, maar aan het Flevum, vlakbij Calais. De naam Flevum bleef daar door de eeuwen heen gedocumenteerd bestaan en vormde veel later de kern van een nieuwe negende eeuwse naam Flelandria voor het nieuw droogvallend land wat zich via Flandria ontwikkelde tot Vlaanderen. Met de uitbreiding van het gebied door de graven van Vlaanderen verdrong deze de oorspronkelijke naam Fresia van het oudere gebied ten zuid-oosten daarvan.
Het Flevum of Almere (een latere naam was Fleur en tegenwoordig heet de streek "La Plaine Flamande") was de zeebaai tussen Wissent en Oostende Ptolemeus vermeldt Flevum ook als plaats wat in de visie van Albert Delahaye de Franse plaats Fleurbaix is, op 5 km zuidwest van Armentières.De naamgeving van de Flevo-polders en van de stad Almere zullen tot in lengte van jaren een signaal vormen voor de manier waarop in Nederland met historische geografie wordt omgegaan. Almere in Nederland een stad, in de Romeinse tijd de naam van een zeebaai, een mere of mare. Zie ook bij het Flevum of Almere.
Dat er in Nederland liefst 13 verschillende locaties bestaan, geeft al aan dat er minsten 12 fout zijn. Zoals het er nu naar uitziet is die 13e ook fout. Immers geen van die 13 locaties voldoet aan de beschrijving die Tacitus in zijn Annales noemt. (Zie hiernaast).
De Nederlandse traditie.
Castellum Flevum (dat overigens ontbreekt op de Peutingerkaart) lag in de Nederlandse interpretaties op wel dertien (13!) verschillende plaatsen. Achtereenvolgens ergens op een van de Waddeneilanden aan de Vliemond (Byvanck, Halbertsma, Jansen - afbeelding 1), halverwege Noord-Holland (afbeelding 2) inderdaad aan het Flevum en was het misschien toch Velsen (Van Es, Bloemers, Bechert/Willems; afbeelding 3). Bogaers plaats het "naar alle waarschijnlijkheid' te Vechten (J.E.Bogaers), wat bestreden wordt door Byvanck, immers dan kan Vechten niet Fectio zijn! Bogaers verklaart overigens ook nog dat het niet Velsen is (Westerheem, 1974, p.324). Hij is het dus niet eens met Van Es, Bloemers, Bechert en Willems). En dan heeft hij kritiek op Albert Delahaye? Welke van de andere 10 plaatsen is het dan? Zie in de kolom hiernaast. Wie het weet mag het zeggen!
Castellum Flevum was een belangrijke Romeinse haven gezien de omvangrijke havenwerken die men er heeft teruggevonden en had een strategisch belangrijke positie (Bloemers, Voeten in de Aarde, o.c. p.53).
Waar in Noord-Holland of Friesland tref je grote landtongen en enorme bergen aan? (Zie tekst hiernaast).Bij de Friezen lagen Romeinse troepen, onder andere in het Castellum Flevum aan de Vliestroom (Byvanck, o.c.p.194). Volgens Byvanck hadden de Romeinen meerdere forten aangelegd in het land van de Friezen (Byvanck, o.c.p.142) Er was daar een vrij grote bezetting van legioensoldaten en hulptroepen ter bewaking van de zeekust. Langs de scheepvaartweg tussen Rijn en de meren in het midden van het land, zijn ook enkele forten gebouwd. De naam van een van die forten, Castellum Flevum, is ons door Tacitus bekend. Waar het lag, wordt niet gezegd en ook de gegevens, die men bij Ptolemaios vindt, helpen ons niet verder. In elk geval lag het aan de Vliestroom en, zoals uitdrukkelijk wordt vermeld, niet ver van de zee, wellicht dus bij de plaats, waar de Vliestroom in de Waddenzee uitmondde. Van de andere forten in het land van de Friezen, die alleen terloops worden genoemd, weten wij in het geheel niets. Om die reden is het niet mogelijk Castellum Flevum te identificeeren met het bij Vechten ontdekte Romeinse fort. Byvanck, o.c. p.207)
Bechert (o.c.p.99) plaats Flevum in Velsen I en II, zowel chronologisch als geografisch "buitenbeentjes", ofwel ze passen in geen enkele traditie. Waarschijnlijk is de versterking aangelegd in de tijd van Germanicus (15-16) en daarmee de enige versterking uit deze vroege periode. Rond het jaar 28 heeft het fort een aanval doorstaan. Of dit de aanval is geweest die bij Tacitus wordt genoemd, is niet onmogelijk. In het fort (opp.ca. 1 ha) konden zo'n 450 man worden ondergebracht. Welke eenheid of eenheden dat waren is niet bekend. De enige min of meer permanente gebouwen waten één of meerdere scheepshuizen, eerste binnen het fort gelegen, later daarbuiten. Opmerking:Het is dus de vraag of het een castellum is geweest wat men in Velsen aangetroffen heeft. Het voldoet in elk geval niet aan de traditie van de Romeinse castella langs de grens, maar blijft een "buitenbeentje", om de term van Bechert te gebruiken.
Over Velsen II is veel minder bekend. Er hebben nog geen opgravingen plaatsgevonden. De aangetroffen resten zijn grotendeels verspoeld. Wellicht was dit een van de door Tacitus genoemde 'praesidia cis Rhenum' die in 47 door Corbulo moeten worden opgegeven. (Opmerking: Waar de andere praesidia gebleven zijn is eveneens onbekend).
Opmerking: Velsen I en II stammen uit de tijd vóór de consoldidatie ven de rijksgrens langs de Oude Rijn. Dus voordat de Romeinen langs de Rijngrens forten hadden gebouwd, zou er al in het niemandsland bij Velsen een fort zijn geweest. En nog wel een fort met haven om van daaruit via de "Oer-IJ" en via de Utrechtse Vecht de Rijn te kunnen bereiken. Welke eenheid of eenheden er gelegerd zijn geweest is niet bekend, waarschijnlijk vlootsoldaten, die van daaruit een goede uitvalsbasis voor campagnes langs de Noordzeekust hadden. Wordt hier niet een beetje geredeneerd vanuit een "Noormannen traditie"? En dat terwijl de Romeinen de zee kost wat kost wilden vermijden. Waarom anders een kanaal van Corbulo gegraven? Of de vaarroute door het Flevum en de Vlie naar de Waddenzee?
Op de kaartjes hieronder (klik op het kaartje voor een vergroting) worden 5 verschillende locaties getoond. Op het kaartje in de linker kolom ligt Castellum Flevo ter plaatse van Vechten (Fectio). Uit de verschillende in omloop zijnde kaartjes van "Nederland in de Romeinse tijd" blijkt al dat de historici het over een aantal fundamentele zaken nogal eens erg oneens zijn met elkaar.
Dat Castellum Flevum, zoals de naam al zegt, aan het Flevum gezocht moet worden, schijnt men gemakshalve te vergeten. Het zou dan aan het huidige IJsselmeer dat men voor het Flevum hield, hebben moeten liggen. Maar daar is het in elk geval nooit gevonden. Zo heeft menig historicus zijn eigen interpretatie, ofwel men weet er geen raad mee!
Volgens de gegevens van Ptolemeus lag het Flevum vlak bij de monding van de Amisia. In de foutieve Nederlandse interpretatie zou het Flevum dus in Groningen gelegen hebben, de Amisia was in Nederland immers de Eem. Volgens de juiste interpretatie van Ptlemeus, lag het Flevum in Noordwest-Frankrijk tussen Calais (dat toen nog niet bestond) en Oostende, waar de Amisia vereenzelvigd moet worden met de Hem, inderdaad de rivier die langs Tournehem stroomt en in het Flevum uitmondde.
Omdat de gegevens van Ptolemeus niet overeenkwamen met de Nederlandse traditie, werd Ptolemeus door Byvanck als onbetrouwbaar bestempeld. (Byvanck, o.c.p.211). Men heeft zich blijkbaar nooit afgevraagd of misschien de traditie wel eens onbetrouwbaar zou kunnen zijn. Dat heeft Albert Delahaye dus wel onderzocht en hij kwam tot de onthutsende conclusie dat Ptolemeus het juist had en de traditie fout was.
In 28 na Chr. eindigde de belegering door de Friezen van het romeinse Castellum Flevum, wat archeoloog J.M. Morel, blijkens zijn proefschrift meent te hebben aangetroffen bij 'de Zandkop' in Velsen. (Bron: Telegraaf 30-1-88, p.Wetenschap).
De Friezen woonden in 'Germania'. Bij de beschrijving van dit gebied spreekt Plinius, die in 47 na Chr. deelnam aan de veldtocht van Corbulo tegen de 'Frisones', over 'grote landtongen' en 'enorme bergen' die samen een grote zeebaai vormen. Plinius spreekt hier niet over de kust van Holland, maar over de kust bij Boulogne (F) en de Kasselberg. Het Flevum werd gevormd door de delta van de 'Renus' hetgeen bij Plinius steeds de Schelde is. In Frans Vlaanderen liggen meer dan 60 plaatsnamen en toponiemen welke direct van Frisia en de Friezen zijn afgeleid; in Nederland slechts enkele: Friesland (de naam van de Provincie), West-Friesland (de kop van Noord-Holland), Vriescheloo (in Groningen), Vries (in Drenthe), Vriezekoop (in Zuid-Holland) en Vriezenveen (in Overijssel). De Friezen woonden van vóór de Romeinse periode tot in de 10de eeuw tussen Boulogne en Atrecht en op de eilanden en kusten van het oude Flevum, wat nu de Plaine Flamande ofwel Flandre maritime is geheten.
Later werden alle veldslagen van de Pepijnen en.de Merovingers tegen de Friezen -het zijn er welgeteld 6- in noord-west Frankrijk geleverd. In de 11e eeuw werden meer dan 1000 rivier en/of plaatsnamen vanuit Frans-Vlaanderen naar noord-Nederland gedoubleerd door een massale migratie van Friezen die hun stamland verlieten.
In Frans Vlaanderen zijn tientallen Romeinse vindplaatsen aan te wijzen, die met meer recht aanspraak kunnen maken op de gelijkstelling met het Castellum Flevum. Het gaat niet aan om massaal en volkomen ten onrechte klassieke teksten op incidentele Nederlandse Romeinse vondsten toe te passen, die in de meeste gevallen een geheel ander kommentaar zullen moeten krijgen.
Castellum Flevum lag in Noord-Frankrijk.
Weer een mythe minder in Nederland. Ook van de overige forten bij de Friezen is nooit iets teruggevonden in het vermeende woongebied van de Friezen in Nederland dat toch Friesland of de kop van Noord-Holland was!