Klein berichtje in het AD van 25 mei 2021. Het lijkt onbetekenend, maar zo wordt de fabel er elke keer wel weer ingeslepen.
Dat Romeins Nijmegen ooit Noviomagus of erger Ulpia Noviomagus heeft geheten is een fabel, bedacht door enkele Nijmeegse historici uit de 17e eeuw. Die fabel heeft men steeds gehandhaafd, hoewel feitelijke bewijzen voor die opvatting ontbraken en nog steeds ontbreken. Het Romeinse Ulpia Noviomagus was onmiskenbaar de Duitse stad Neumagen, waar de latere keizer Marcus Ulpius Trajanus stadhouder was. In Nijmegen meent men dat de Romeinen na de nederlaag van de Bataven voor hen een nieuwe stad bouwden aan de Waal, die de naam Noviomagus kreeg. Compleet met tempel en badhuis (dat eerder gevonden werd). Veel gekker moet men het niet maken. Het wordt toch stilaan tijd dat de Nijmeegse historici de geschiedenis van hun eigen stad eens gaan bestuderen. Dan verdwijnen vanzelf alle mythen die men er hanteert. Onlangs heeft een historisch archeoloog vastgesteld dat Romeins Nijmegen helemaal niet Noviomagus heette, hij erkende dat daar geen enkel bewijs voor was, maar Castra Herculis. Een nieuwe mythe was geboren die erin ging als koek, vooral om te 'bewijzen' dat Nijmegen de oudste stad van ons land zou zijn.
|
Er bestaan enkele initiatieven om Romeins Nederland bij de UNESCO voor te dragen als Wereld Erfgoed? Zie afbeelding in de linker kolom. Zijn die initiatieven die ook Cultureel Erfgoed of Nederlands Erfgoed worden genoemd, gebaseerd op de werkelijkheid of gaat het slechts om de pecunia's van het toerisme, zoals dat tussen de regels bij de initiatiefnemers te lezen is? Onderstaande brief verzonden aan Algemeen Dagblad, Volkskrant, Archeologie in Nederland en AWN en NGV.
De voordracht om de Romeinse Limes in Nederland voor te dragen als Wereld Erfgoed kent meerdere tekortkomingen:
1. Allereerst heeft Romeins Nederland -volgens meerdere historici- helemaal nooit iets voorgesteld. Prof.dr.W.A. van Es, voormalig directeur van de ROB (Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek), momenteel RCE (Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed) schreef het al in de jaren 80 van de vorige eeuw. "Het Romeins in Nederland is allerminst van internationale allure geweest en is nimmer de eer van een colonia waardig geacht".
2. Boven het maaiveld is er niets van te zien, maar ook onder de grond is er nauwelijks iets van terug te vinden. Op enkele plekken is dan wel een 'Archeon-achtig' bouwwerk geplaatst, maar dat heeft historisch gezien geen enkele waarde.
3. Op veel plaatsen waar men een castellum 'vermoedt' is nooit iets gevonden. In de historische literatuur lijkt Romeins Nederland een onbetwiste opvatting. Niet is minder waar! Romeins Nederland is een op veel twijfel gebaseerde aangenomen geschiedenis. Veel aannamen zijn onbewezen opvattingen, gebaseerd op geen of minimaal bewijs. Wat bewijs je met enkele Romeinse munten?
4. Van geen enkele plaats is de Romeinse naam met feiten bewezen. Men voert wel eens de Peutingerkaart op als bewijs, maar die kaart is een falsum uit de 16e eeuw. Met een dakpan of een deel van een Romeinse helm bewijs je evenmin dat ter plaatse ooit een Romeins castellum stond.
5. Daarnaast kan men zich afvragen of wat 'Limes' wordt genoemd, wel als 'Nederlands' Erfgoed beschouwd kan worden. Iets wat nu Nederland wordt genoemd, bestond niet eens in de Romeinse tijd. Of was het eerder Erfgoed van Italië of van het oude Rome?
6. Is een bezettingsmacht die slechts ellende voor de plaatselijke bevolking bracht, te beschouwen als Wereld Erfgoed? Is de bezetting van Nederland in Wereld Oorlog 2 Wereld Erfgoed? Is de 80-jarige oorlog inclusief de Inquisitie te beschouwen als Wereld Erfgoed?
7. Bovendien was de Romeinse Limes zeker geen gesloten grens en zeker geen Limes, maar een bewaakte transportroute, wat momenteel algemeen aanvaard wordt. Is een bewaakte transportroute te beschouwen als Wereld Erfgoed?
8. De Limes was zeker geen gesloten grens. Wat historisch 'Limes' genoemd wordt, was de grens van het Romeinse rijk die op de taalgrens door Frans-Vlaanderen en België lag. Daar lag de rij forten die Gallia moest beschermen tegen binnendringende Germanen. Die Germaanse volkeren woonden al ten zuiden van de Rijn en dus binnen het Romeinse Rijk. Elke historische atlas toont precies aan waar Germania Inferior en Superior lagen, namelijk ten westen en ten zuiden van de Rijn.
9. Vervolgens kan gesteld worden dat het Romeinse rijk een periode was waarin de mensheid zich van de slechtste kan heeft laten zien. Is dat Wereld Erfgoed? De Romeinse tijd was een tijd van moord, plunderingen en slavernij. Tacitus schreef het al: "De Romeinen zijn de rovers en plunderaars van deze wereld". (Tacitus, Agricola 30,4). Ook prof.Bettany Hughes bevestigde het: "De Romeinse maatschappij was gebaseerd op slavernij. Meer dan 200 miljoen slaven hebben het Romeinse rijk opgebouwd". Het recent verschenen boek van Emma Southon toont de ware wereld van het Romeinse Rijk: een wereld van moord en doodslag en van massale executies van gevangen genomen 'barbaren' en Christenen. Een wereld die teveel verscholen blijft achter door slaven gebouwde imposante bouwwerken, fraaie mozaïeken en indrukwekkende beeldhouwwerken. Overigens kwamen de meeste legionairs helemaal niet uit Italië, maar uit de Balkan en zelfs uit Afrika zoals in een recente studie is vastgesteld. Lees meer bij de Romeinen in Nederland.
10. Opmerkelijk is dat de Unesco de limes in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland op de werelderfgoedlijst heeft geplaatst. Die van Nederland ontbreekt daarop, juist omdat de archeologie niet genoeg wetenschappelijk gewicht in de schaal kan leggen. Daarom zijn de betrokken gemeenten in Nederland nu volop de zichtbaarheid van hun vermeende Limes aan het (uit-)vergroten tot ongekende proporties, waarbij elke vondst wordt opgeblazen tot een heus castellum. Zie Castellum Houten als voorbeeld. Ook wordt tegenwoordig in het centrum van Utrecht met een 80 centimeter brede strook van gekleurd licht en nevel de plaats van het oude castellum Traiectum aangegeven....
De hele Romeinse geschiedenis in ons land wordt schromelijk overdreven en nog erger, verheerlijkt. Zeker als het in aanmerking zou komen als Wereld Erfgoed. Dan kun je de Unesco nominaties niet langer serieus nemen. Het was een niets ontziende slavenmaatschappij. Er was niets heldhaftigs aan. Feitelijk is het een grote schande dat men tegenwoordig 'Romeintje' speelt, zoals in het Archeon en men dit voordraagt als 'Wereld Erfgoed'. Zou iemand het ooit in zijn hoofd halen het slavernij-verleden van Holland, dat verscholen is achter de term "Gouden Eeuw', voor te dragen als Wereld Erfgoed?
|
